Prześwietlanie jaj podczas inkubacji

Prześwietlanie jaj podczas procesu inkubacji jest zabiegiem niezwykle ważnym. Aby mieć możliwość precyzyjnego kontrolowania stanu rozwoju zarodka należy je prześwietlać 2 razy w trakcie całego okresu wylęgu. Pierwszy zabieg przypada na 7-10 dzień od nałożenia jaj - w tym okresie można w łatwy sposób zweryfikować zapłodnienie jaj i odseparować jaja niezalężone. Drugie prześwietlenie wykonujemy przed rozpoczęciem procesu klucia: 2-3 dni przed wykluciem w tym zabiegu wykonywana jest wtórna segregacja jaj przy przełożeniu jaj do urządzenia lęgowego - klujnika.

Do prześwietlania jaj służą specjalne lampy z odpowiednio skierowanym strumieniem światła. Sam zabieg wykonuje się w zaciemnionym pomieszczeniu by efekt podświetlania jaja był bardziej widoczny. Wykonanie samego zabiegu jest bardzo proste - przykładamy lampę do ostrego końca jaja, trudniejsza jest sama interpretacja tego co zaobserwujemy.

Często zastanawiamy się nad tym co zobaczyliśmy w środku i nie do końca wiemy jak to zinterpretować. Poniżej przedstawiamy rysunki wraz z opisem, które pomogą rozwiać przynajmniej część z występujących wątpliwości. Jak wspomnieliśmy, prześwietlanie jaja nie służy jedynie do stwierdzenia faktu zalężenia jaja i żywotności zarodka, ale także do oceny innych parametrów budowy jaja i rozwoju zarodka.

Prześwietlanie pozwala na ocenę wielkości komory powietrznej w jajach, która jest ściśle związana ze wskaźnikiem prawidłowej utraty masy jaja podczas inkubacji (jajo podczas inkubacji traci na wadze, prawidłowy spadek masy jaja podczas inkubacji to skuteczniejsze lęgi). Jeśli komora powietrza jest większa od oczekiwanej w danym dniu rozwoju oznacza to, że jajo straciło zbyt dużo wody i należy zwiększyć wilgotność w inkubatorze. Jeśli komora jest mniejsza niż powinna być w danym dniu inkubacji wtedy należy zmniejszyć wilgotność.

Na rysunku poniżej uwidocznione są powiększające się komory powietrza w zależności od dnia inkubacji. (Szkic dla jaja kury i indyka)

jajo kury 58 g

jajo indyka 85 g

Jednak głównym celem prześwietlania jaja jest rozpoznanie stanu żywotności i rozwoju zarodka. Prześwietlanie pozwala obserwować czy jaja są zapłodnione czy nie i czy można je usunąć z inkubatora, czy należy kontynuować inkubację.

Poniższe szkice pozwolą na samodzielną interpretację zaobserwowanego obrazu w poszczególnych etapach inkubacji jaj.

	Jajo czyste podczas prześwietlenia - prawdopodobnie niepłodne (lub bardzo wczesna śmierć) kiedy prześwietla się w 1/3 okresu inkubacji
	Jajo płodne z widocznymi naczyniami - po 1/3 okresu inkubacji
	Czerwone lub czarne zaplamienie - wczesna śmierć kiedy prześwietla się po 1/3 okresu inkubacji
	Embrion z czerwonym krwistym pierścieniem - wczesna śmierć kiedy prześwietla się po 1/3 okresu inkubacji
	Ciemny zarys ze zdefiniowaną chorą zawartością - późna śmierć (1/2 lub 2/3 okresu inkubacji)
	Żywy zarodek z dziobem w pęcherzu powietrza - związane z kluciem w ciągu 24-48 godzin

Dla początkujących hodowców prześwietlanie i odpowiednia interpretacja zaobserwowanych efektów może wydawać się bardzo trudna, jednak dla wprawnego hodowcy nie ma problemu by zabieg prześwietlania wykonać szybko i sprawnie. Wprawna osoba bez problemu prześwietli i odrzuci złe jaja w ciągu 2 godzin z wkładu liczącego 1500 jaj. Nagrodą za trud będą na pewno zdrowe, skuteczne i udane lęgi...